Dziecko z glejakiem wielopostaciowym — opis przypadku

Introduction. Glioblastoma multiforme (GBM) is the most common central nervous system (CNS) malignancy. It is characterized by an aggressive course with the presence of rapidly growing cells, infiltrating the adjacent brain tissues.Case Report. The case report concerns a 16-year-old child with glioblastoma multiforme. The paper presents selected care problems observed in the child.Discussion. In caring for a child diagnosed with high-grade glioma, the most important care problems are severe, recurrent headaches, nausea and vomiting due to chemotherapy, chronic stress and anxiety, as well as a significant decrease in mood, resulting in e.g. social isolation. A nurse caring for a child with glioblastoma should not only focus on activities directly related to medical care, but also provide psychological support, which certainly improves the quality of life of the child and his family.Conclusions. A patient with high-grade glioma has many different types of care problems. Some are problems related to the physical sphere, others concern the psychological and social sphere. (JNNN 2020;9(4):152–159)Wstęp. Glejak wielopostaciowy jest najczęściej występującym nowotworem ośrodkowego układu nerwowego, który cechuje się agresywnym przebiegiem z obecnością szybko rosnących komórek, naciekających na sąsiednie tkanki mózgu.Opis przypadku. Opis przypadku odnosi się do szesnastoletniego chłopca z potwierdzonym histopatologicznie glejakiem wielopostaciowym. Praca przedstawia wybrane problemy pielęgnacyjne zaobserwowane u dziecka.Dyskusja. W opiece nad dzieckiem z rozpoznanym glejakiem o wysokim stopniu złośliwości najważniejsze problemy pielęgnacyjne to silne, nawracające bóle głowy, nudności i wymioty wynikające z chemioterapii, przewlekły stres i niepokój, a także znaczne obniżenie nastroju skutkujące m.in. izolacją społeczną. Pielegniarka opiekująca się dzieckiem z glejakiem wielopostaciowym powinna nie tylko skupiać się na czynnościach bezpośrednio związanych z opieką medyczną, ale udzielać także wsparcia psychologicznego, które z pewnością podnosi jakość życia dziecka oraz jego rodziny.Wnioski. U pacjenta z glejakiem o wysokim stopniu złośliwości występują liczne problemy pielęgnacyjne o różnorodnym charakterze. Część to problemy dotyczące sfery fizycznej, inne dotyczą sfer psychicznej i społecznej. (PNN 2020;9(4):152–159

Strategie radzenia sobie ze stresem i jakość życia a przestrzeganie zaleceń terapeutycznych u chorych na stwardnienie rozsiane

Introduction. Multiple sclerosis (MS) is a chronic, autoimmune disease of the central nervous system, which affects young adults between 20–40 years old. The incidence of MS is increasing worldwide. The symptoms vary and depend on which part of the nervous system is affected. Stress is very common in patients with MS. It can be a risk factor related with relapses of the disease. Coping is defined as the behavioural and cognitive efforts used in an attempt to deal with stressful events. In a long-term treatment, disease modifying therapies are used to reduce the risk of the progression and severity of MS, and reduce the risk of disability. The adherence to therapy has a crucial role in the effectiveness of drugs.Aim. The aim of the study was to assess the correlation between coping strategies and quality of life in multiple sclerosis patients depending on the degree of adherence.Material and Methods. The study was conducted in 226 patients suffering from MS.Results. It was demonstrated that 23.5% of respondents do not follow recommended treatments. Both adherent and non-adherent patients gave the highest grade to their quality of life in its social and psychological aspects. The most often used strategies of coping with stress both in adherent and non-adherent patients were as follows: active coping, planning, positive reframing, acceptance, seeking emotional support and seeking instrumental support. On the other hand, substance use was the least frequently used strategy, irrespective of the adherence level.Conclusions. The use of the coping-with-stress strategy, associated with an active problem solving and seeking support, plays a positive role in the quality of life of MS patients adhering to therapeutic recommendations. The use of avoidance strategies, i.e. the not taking of actions as well as self-blaming, reduces the quality of life in MS patients, both adherers and non-adherers to recommendations. (JNNN 2021;10(3):112–119)Wstęp. Stwardnienie rozsiane (SM) to przewlekła, autoimmunologiczna choroba ośrodkowego układu nerwowego, która dotyka młodych dorosłych w wieku 20–40 lat. Częstość występowania SM wciąż rośnie na całym świecie. Objawy są różnorodne i zależą od umiejscowienia zmian demielinizacyjnych w układzie nerwowym. Stres jest bardzo powszechny u pacjentów ze stwardnieniem rozsianym, może być czynnikiem ryzyka związanym z nawrotami choroby. Radzenie sobie jest definiowane jako behawioralne i poznawcze wysiłki podejmowane w celu radzenia sobie ze stresującymi wydarzeniami. W długotrwałym leczeniu stosuje się terapię modyfikującą przebieg choroby w celu zmniejszenia ryzyka progresji i ciężkości SM oraz zmniejszenia ryzyka niepełnosprawności. Przestrzeganie terapii ma kluczowe znaczenie dla skuteczności leków.Cel. Celem pracy była ocena korelacji pomiędzy strategiami radzenia sobie ze stresem i jakością życia pacjentów ze stwardnieniem rozsianym w zależności od stopnia przestrzegania zaleceń terapeutycznych.Materiał i metody. Badania zostały przeprowadzone wśród 226 pacjentów chorych na SM.Wyniki. Wykazano, że 23,5% badanych nie stosuje się do zaleceń terapeutycznych. Zarówno pacjenci przestrzegający zaleceń jak i nieprzestrzegający najwyżej ocenili jakość swojego życia w domenie socjalnej i psychologicznej. Najczęściej stosowanymi strategiami radzenia sobie ze stresem zarówno u pacjentów przestrzegających zaleceń jak i nieprzestrzegających było: aktywne radzenie sobie, planowanie, pozytywne przewartościowanie, akceptacja, poszukiwanie wsparcia emocjonalnego i poszukiwanie wsparcia instrumentalnego. Natomiast najrzadziej stosowaną strategią niezależnie od poziomu przestrzegania zaleceń terapeutycznych było zażywanie substancji psychoaktywnych.Wnioski. U pacjentów chorych na SM przestrzegających zaleceń terapeutycznych stosowanie strategii radzenia sobie ze stresem związanych z aktywnym rozwiązywaniem problemu oraz poszukiwaniem wsparcia pozytywnie wpływa na ich jakość życia. Stosowanie strategii unikowych tj. zaprzestanie działań, jak i obwinianie się obniża jakość życia chorych na SM zarówno stosujących się do zaleceń, jak i u tych pacjentów, którzy nie przestrzegają zaleceń. (PNN 2021;10(3):112–119

Analiza przyczyn dyskopatii lędźwiowej w grupie osób leczonych neurochirurgicznie z jej powodu

Introduction. Discopathy is a serious social problem because it affects professionally active people and often at a very young age (usually discopathy occurs in 3rd–4th decade of life). The etiology and pathogenesis of lumbar disc disease is not known in detail. Studies say about many factors predisposing to disease of the intervertebral disc.Understanding the causes of discopathy can contribute to better prevention of this disease.Aim. Study the causes of lumbar disc herniation and to evaluate the respondents’ knowledge about them.Material and Methods. The study was conducted among 67 patients with lumbar discopathy hospitalized in the Department of Neurosurgery or treated in the neurosurgical practice of Lower Silesia Specialized Hospital name Tadeusz Marciniak in Wroclaw. The study was performed with the use of diagnostic questionnaire using the survey technique. The obtained data were processed with statistical analysis software Statistica 10 underwent statistical analysis.Results. Analysis of the research material has shown that: over 55% respondents think that the cause of lumbar disc herniation is their work; over 40% of respondents in the course of work lift weights exceeding acceptable standards; the vast majority of respondents feel pain of the spine (located on the VAS (Visual Analogue Scale) in the range of7 to 10; almost half of respondents are overweight (25 <BMI> 30).Conclusions.1) Patients with lumbar disc herniation suffer from severe back pain.2) Patients suffering from disc herniation often at work take forced sitting position or in the wrong way lift weights.3) Patients with disc herniation do not have knowledge about the prevention of this disease. (JNNN 2015;4(4):152–157)Wstęp. Dyskopatia jest poważnym problemem społecznym ze względu na to, że chorują na nią ludzie aktywni zawodowo, często w bardzo młodym wieku (najczęściej występuje w 3–4. dekadzie życia). Etiopatogeneza dyskopatii lędźwiowej nie jest szczegółowo poznana. Badania mówią o wielu czynnikach predysponujących do wystąpienia choroby krążka międzykręgowego. Poznanie przyczyn może przyczynić się do lepszego zapobiegania tej coraz częściej występującej chorobie cywilizacyjnej.Cel. Zbadanie przyczyn powstawania choroby dyskowej kręgosłupa lędźwiowego oraz ocena wiedzy badanych na temat tychże przyczyn.Materiał i metody. Badania przeprowadzono wśród 67 osób chorych na dyskopatię lędźwiową przebywających na oddziale neurochirurgii lub leczących się w poradni neurochirurgicznej Dolnośląskiego Szpitala Specjalistycznego im. T. Marciniaka we Wrocławiu. W badaniu posłużono się metodą sondażu diagnostycznego z zastosowaniem techniki ankiety. Do analizy danych użyto programu statystycznego Statistica 10.Wyniki. Z analizy materiału badawczego wynika, iż, powstanie dyskopatii lędźwiowej wiąże się z pracą zawodową (56,72%). Ponad 40% badanych w trakcie pracy zawodowej podnosi ciężar powyżej dopuszczalnej normy. Zdecydowana większość ankietowanych odczuwa silny ból kręgosłupa (zlokalizowany na skali Visual Analogue Scale — VAS) w przedziale od 7 do 10 pkt.). Prawie połowa badanych ma nadwagę (25<BMI>30). 153Wnioski.1) Pacjenci ze zdiagnozowaną dyskopatią lędźwiową doświadczają silnych dolegliwości bólowych kręgosłupa.2) Chorzy cierpiący z powodu dyskopatii podczas pracy zawodowej często przez wiele godzin przyjmują wymuszoną pozycję siedzącą lub w niewłaściwy sposób podnoszą ciężary.3) Pacjenci z dyskopatią nie posiadają wiedzy na temat profilaktyki tego schorzenia. (PNN 2015; 4(4):152–157

Jakość życia pacjentów leczonych operacyjnie z powodu przepukliny krążka międzykręgowego w odcinku lędźwiowym — badanie wstępne

Introduction. Herniated intervertebral disc is a disease that is one of the main causes of sciatica and severe, sharp back pain and usually concerns adults aged 35 to 50 years.Aim. To evaluate the effect of surgical treatment on the quality of life in patients hospitalized and subjected to surgery due to a disk herniation in the lumbar spine.Material and Methods. The study included 50 patients treated surgically for disc herniation in the lumbar region. The diagnostic survey method was applied for the purposes of this study with the use of the author’s questionnaire, the Oswestry Disability Index (ODI), the SF-36 questionnaire and VAS scale. The statistical analysis of the material has been performed using the Student t-test, Shapiro–Wilk test, Wilcoxon test and Spearman and Pearson correlation test.Results. The analysis of the study material showed that before surgery all respondents experienced pain sensations of varying degree in the lumbar region, and after surgery 52% of patients experienced no pain in this region. The analysis of data obtained through the ODI showed that before surgery, the majority of respondents belonged to the group 3, while after the procedure they were in group 1.Conclusions. 1) Spinal disk disease and related pain had a negative impact on social and sexual life of patients. 2) After surgery, patients experienced significantly less pain. 3) It was observed that in patients operated for a lumbar disc herniation, the degree of disability was reduced and the quality of life increased after surgery. (JNNN 2017;6(1):4–10)Wstęp. Przepuklina krążka międzykręgowego to schorzenie, które jest jedną z głównych przyczyn wystąpienia rwy kulszowej i ostrego, silnego bólu pleców i najczęściej dotyczy osób dorosłych w przedziale wiekowym 35–50 lat.Cel. Ocena wpływu leczenia operacyjnego na jakość życia pacjentów hospitalizowanych i operowanych z powodu przepukliny krążka międzykręgowego w odcinku lędźwiowym.Materiał i metody. Badanie zostało przeprowadzone wśród 50 pacjentów leczonych operacyjnie z powodu przepukliny krążka międzykręgowego w odcinku lędźwiowy przy użyciu autorskiego kwestionariusza, kwestionariusza Oswestry, kwestionariusza SF-36 oraz skali VAS. Analiza statystyczna materiału badawczego została wykonana przy użyciu testu T student, testu Shapiro–Wilka i testu Wilcoxona oraz testu korelacyjnego rang Spearmana i rang Pearsona.Wyniki. Analiza materiału badawczego wykazała, iż przed zabiegiem operacyjnym wszyscy ankietowani w różnym stopniu odczuwali dolegliwości bólowe w odcinku lędźwiowym, natomiast po zabiegu 52% badanych nie doświadczała bólu w tym odcinku. Analiza danych uzyskanych dzięki kwestionariuszowi Oswestry wykazała, iż przed zabiegiem operacyjnym większość badanych należała do grupy 3 (44%), natomiast po zabiegu znalazła się w grupie 1 (44%).Wnioski. 1) Choroba dyskowa kręgosłupa i związane z nią dolegliwości bólowe miały negatywny wpływ na życie towarzyskie i seksualne pacjentów. 2) Po zabiegu operacyjnym pacjenci istotnie rzadziej doświadczali dolegliwości bólowych. 3) U chorych operowanych z powodu przepukliny krążka międzykręgowego w odcinku lędźwiowym kręgosłupa zaobserwowano zmniejszenie stopnia niepełnosprawności oraz wzrost poziomu jakości życia. ( PNN 2017;6(1):4–10

Zastosowanie Międzynarodowej Klasyfikacji Praktyki Pielęgniarskiej (ICNP) w opiece pooperacyjnej nad pacjentem z rozpoznanym guzem kanału kręgowego

Introduction. Spinal canal tumors are divided into intradural or extradural. Depending on the location, their symptoms differ and the prognosis depends on many variables. The magnetic resonance imaging (MRI) is used as a diagnostic tool facilitating diagnosis of proliferative lesions of the spinal canal, and the surgical treatment is most commonly used treatment for tumors located in the spinal canal.Case Report. A 58 year-old patient diagnosed with Intradural extramedullary schwannoma located on the left side of the spinal canal at the L3 level was admitted to the Neurosurgery Clinic based on a referral for surgical treatment. Before surgery, the patient complained about pain in the lumbar region radiating to the lower limbs, feeling of numbness and tingling of the lower left limb for about 2 months and recurring constipation.Discussion. Patient care after surgery on the spinal cord must be comprehensive. Nursing and therapeutic care should be adopted to the individual needs of the patient following the recommendations.Conclusions. The case of the patient after surgical removal of the spinal canal tumor indicated the difficulties the patient struggled with. Main nursing care activities provided the patient with assistance in meeting his physiological needs, performing daily activities and helping to return to good physical condition. The acquired knowledge contributed to improving the daily functioning and coping with difficult situations. All the actions taken in this field brought the intended effect. (JNNN 2017;6(3):120–125)Wstęp. Guzy kanału kręgowego dzieli się na nowotwory umiejscowione zewnątrzoponowo i wewnątrzoponowo. W zależności od lokalizacji charakteryzują się one różnymi objawami, a rokowanie uzależnione jest od wielu zmiennych. Metodą z wyboru używaną w diagnostyce zmian rozrostowych kanału kręgowego jest rezonans magnetyczny. Natomiast zabieg operacyjny jest najczęściej wykorzystywaną metodą leczenia nowotworów zlokalizowanych w kanale kręgowym.Opis przypadku. Pacjent lat 58 z rozpoznaniem wewnątrzoponowego zewnątrzrdzeniowego guza lewego kanału kręgowego o charakterze nerwiaka na poziomie L3 został przyjęty do Kliniki Neurochirurgii w trybie planowym, na podstawie skierowania, w celu leczenia operacyjnego. Przed operacją pacjent skarżył się na ból odcinka lędźwiowego kręgosłupa promieniujący do kończyn dolnych, uczucie drętwienia oraz mrowienia kończyny dolnej lewej od około 2 miesięcy oraz nawracające zaparcia.Dyskusja. Opieka nad pacjentem po zabiegu operacyjnym na rdzeniu kręgowym musi być kompleksowa, a podejmowane czynności opiekuńczo-terapeutyczne należy dostosować do indywidualnych potrzeb pacjenta zgodnie z obowiązującymi zaleceniami.Wnioski. Przypadek chorego po operacyjnym usunięciu guza kanału kręgowego wskazał na trudności, z jakimi zmagał się pacjent. Główne działania pielęgnacyjne zapewniły choremu pomoc w zaspokajaniu jego potrzeb fizjologicznych, w wykonywaniu czynności życia codziennego oraz pomoc w powrocie do sprawności. Zdobyta wiedza przyczyniła się do poprawy codziennego funkcjonowania i radzenia sobie w trudnych sytuacjach. Wszystkie podjęte działania w tym zakresie odniosły zamierzony skutek. (PNN 2017;6(3):120–125

Opieka pielęgniarska nad pacjentem z miastenią — opis przypadku

Introduction. Myasthenia gravis is an autoimmune disease caused by disruption in normal neuromuscular transmission due to the reduction in the number of the acetylcholine receptors. Patients with myasthenia gravis require an individual and comprehensive nursing care to meet the needs of both biological and social nature. Properly undertaken nursing interventions improve the quality of life of patients and allow them to function independently in a daily life. An important issue is cooperation not only with the very patient, but also with their family.Case Report. A case of 57-year-old patient with myasthenia gravis, the dominant muscle weakness in both lower and upper limbs. The weakening of facial muscles and tongue, dysphagia and problems with food intake led to malnutrition and poor health condition. The onset of disease was at the age of 26, on the first day after giving birth.Discussion. Care for patients with myasthenia gravis must be comprehensive, and nursing-therapeutic care should meet individual patient’s needs in accordance with applicable guidelines.Conclusions. The case of the patient with myasthenia gravis allowed to identify the difficulties she struggled with. The main activities of nursing care provided the patient with the feeling of safety, better psychomotor activity and assistance in self-care activities. The knowledge about disease and its complications helped to improve daily functioning and coping with difficult situations. All measures taken in this regard proved to be effective, as they reduced anxiety and weakened the sense of isolation and loneliness. (JNNN 2017;6(2):88–97)Wstęp. Miastenia jest schorzeniem o podłożu autoimmunologicznym, spowodowanym zaburzeniami przewodnictwa nerwowo-mięśniowego, wskutek zmniejszenia ilości receptorów acetylocholinowych. Pacjenci z miastenią wymagają indywidualnej oraz kompleksowej opieki pielęgniarskiej w celu zaspokojenia ich potrzeb zarówno biologicznych jak i społecznych. Właściwie podjęte interwencje pielęgniarskie poprawiają jakość życia pacjentów oraz umożliwiają im sprawne funkcjonowanie. Istotnym wydaje się współpraca nie tylko z samych chorym, ale również z jego rodziną.Opis przypadku. Przedstawiono przypadek 57-letniej pacjentki z miastenią, z dominującą nużliwością mięśni, zarówno kończyn dolnych jak i górnych. Osłabienie mięśni twarzy i języka oraz zaburzenia połykania i kłopoty z przyjmowaniem pokarmów doprowadziły do niedożywienia i osłabienia organizmu pacjentki. Pierwsze objawy choroby pojawiły się u pacjentki w wieku 26 lat, w pierwszej dobie po urodzeniu dziecka.Dyskusja. Opieka nad pacjentem z miastenią musi być kompleksowa, a podejmowane czynności opiekuńczo-terapeutyczne należy dostosować do indywidualnych potrzeb pacjenta zgodnie z obowiązującymi zaleceniami.Wnioski. Przypadek chorej z miastenią pozwolił wskazać na trudności, z jakimi zmagała się pacjentka. Główne działania pielęgnacyjne zapewniły chorej bezpieczeństwo, usprawnienie psychoruchowe oraz pomoc w czynnościach samoopiekuńczych. Zdobyta wiedza na temat choroby i powikłań z nią związanych przyczyniła się do poprawy codziennego funkcjonowania i radzenia sobie w trudnych sytuacjach. Wszystkie podjęte działania w tym zakresie odniosły zamierzony skutek, gdyż obniżyły stany lękowe, osłabiły poczucie izolacji i osamotnienia. (PNN 2017;6(2):88–97

Uraz kręgosłupa i rdzenia kręgowego w świetle dokumentacji medycznej

Introduction. The progressive mechanisation of work in every area of life and the rapid development of means of transport have a major impact on the steadily increasing number of injuries. Spinal injuries are a major medical problem due to the complex structure of the spine, and particularly the neural elements located in the spine.Aim. The analysis of causes, the number and type of injuries of the spine and spinal cord trauma performed on the basis of the documentation from the Emergency Department (ED) of Lower Silesia Specialized Hospitalname Tadeusz Marciniak in Wroclaw and documentation from the Clinic and the University Clinical Hospital (UCH) in Wroclaw.Material and Methods. A retrospective analysis was performed on the documentation of 530 patients from the ED at Lower Silesia Specialized Hospital name Tadeusz Marciniak in Wroclaw who suffered a back injury and/or spinal cord injury and 45 patients from the Clinic and the Department of Neurosurgery at UCH in Wroclaw who were treated for a spine injury and spinal cord injury.Results. The analysis of the study material shows that:— more than a half of the ED patients (58.87%) and 44% of those hospitalized in the Department of Neurosurgery suffered a spinal injury during a traffic collision;— more men were patients in the Department of Neurosurgery (60%), whereas among the ED patients women were slightly more often hospitalized because of a spine injury (52.64%);— the vast majority of respondents with spinal injury were brought to hospital by emergency teams.Conclusions.1. The predominant reason for spinal injuries and spinal cord injuries being motor vehicle accidents.2. Mainly young people aged 20–35 years suffer spine and spinal cord injuries.3. Spine injury most often refers to the cervical part of the spine. (JNNN 2014;3(4):153–156)Wstęp. Postępująca mechanizacja prac w każdej dziedzinie życia oraz szybki rozwój środków komunikacyjnych mają zasadniczy wpływ na stale zwiększającą się liczbę urazów. Urazy kręgosłupa stanowią poważny problem medyczny z uwagi na złożoną budowę kręgosłupa, a zwłaszcza zawartych w nim elementów nerwowych.Cel. Analiza przyczyn, ilości i rodzaju urazów kręgosłupa i rdzenia kręgowego w oparciu o dokumentację Szpitalnego Oddziału Ratunkowego (SOR) Dolnośląskiego Szpitala Specjalistycznego im. Tadeusza Marciniaka we Wrocławiu oraz dokumentację Kliniki i Katedry Neurochirurgii Uniwersyteckiego Szpitala Klinicznego (USK) we Wrocławiu.Materiał i metody. Analizie retrospektywnej poddano dokumentację 530 pacjentów SOR Dolnośląskiego Szpitala Specjalistycznego im. Tadeusza Marciniaka we Wrocławiu, którzy doznali urazu kręgosłupa i/lub rdzenia kręgowego oraz dokumentację 45 pacjentów Kliniki i Katedry Neurochirurgii USK we Wrocławiu leczonych z powodu urazu kręgosłupa i rdzenia kręgowego.Wyniki. Z analizy materiału badawczego wynika, że:— ponad połowa pacjentów SOR (58,87%) oraz 44% hospitalizowanych na Oddziale Neurochirurgii doznała obrażeń kręgosłupa w czasie kolizji drogowej;— wśród pacjentów Kliniki Neurochirurgii dominowali mężczyźni (60%), natomiast wśród pacjentów SOR nieco częściej z powodu urazu kręgosłupa hospitalizowane były kobiety (52,64%);— zdecydowana większość badanych po doznaniu urazu kręgosłupa została przywieziona do szpitala przez zespoły ratownictwa medycznego.Wnioski.1. Dominującą przyczyną urazów kręgosłupa i rdzenia kręgowego są wypadki komunikacyjne.2. Urazom kręgosłupa i rdzenia kręgowego ulegają głównie osoby młode w przedziale wiekowym 20–35 lat.3. Uraz kręgosłupa najczęściej dotyczy odcinka szyjnego. (PNN 2014;3(4):153–156

Wpływ akceptacji choroby na jakość życia pacjentów chorych na stwardnienie rozsiane — badania wstępne

Introduction. Multiple Sclerosis (MS) is a disease that often changes the life of a patient and his or her immediate family. The lack of aetiology, young age and the inability to control the dynamics of disease development and the lack of complete cure are factors impeding the acceptance of the disease.Aim. Evaluation of the effect of disease acceptance on quality of life (QOL) of MS patients.Material and Methods. The study was conducted among 128 people (93 women and 35 men) with MS using a shortened quality of life questionnaire of The World Health Organization (WHOQOL-BREF), as well as the Acceptance of Illness Scale (AIS) and the Author’s Own Survey (AOS). The research project was approved by the Bioethics Committee of Wrocław Medical University (no. KB-444/2016). The research material was subjected to statistical analysis using the Statistica program version 13.1.Results. Analysis of the research material revealed that only one in three respondents was satisfied or very satisfied with their health condition, the lowest respondents rated the quality of their lives in the somatic domain, every fourth respondent does not accept his or her own disease, the higher the level of disease acceptance, the higher the score obtained in the WHOQOL-BREF questionnaire.Conclusions. The level of disease acceptance significantly affects QOL patients with MS. (JNNN 2017;6(4):157–162)Wstęp. Stwardnienie rozsiane (MS, Multiple Sclerosis) to choroba, która często powoduje zmianę dotychczasowego życia pacjenta i osób z jego najbliższego otoczenia. Brak etiologii, młody wiek zachorowania a także niemożność kontroli nad dynamika rozwoju choroby i brak możliwości całkowitego wyleczenia to czynniki utrudniające akceptację choroby.Cel. Ocena wpływu akceptacji choroby na jakość życia pacjentów (QOL, Quality of Life) chorych na MS.Materiał i metody. Badanie przeprowadzono wśród 128 osób (93 kobiety oraz 35 mężczyzn) chorujących na MS wykorzystując skrócony kwestionariusz jakości życia Światowej Organizacji Zdrowia (WHOQOL-BREF, World Health Organisation Quality of Life Scale Brief Version) służący do QOL, a także skalę akceptacji choroby (AIS, Acceptance of Illness Scale) oraz kwestionariusz własnego autorstwa (AOS, Author’s Own Survey). Na przeprowadzenie badań uzyskano zgodę Komisji Bioetycznej przy Uniwersytecie Medycznym we Wrocławiu (nr KB-444/2016). Materiał badawczy poddano analizie statystycznej przy użyciu programu Statistica 13.1.Wyniki. Analiza materiału badawczego wykazała, iż: tylko co trzeci ankietowany była zadowolony lub bardzo zadowolony ze stanu swojego zdrowia, najniżej respondenci ocenili jakość swojego życia w domenie somatycznej, co czwarty ankietowany nie akceptuje własnej choroby, im wyższy poziom akceptacji choroby tym wyższy wynik uzyskany w kwestionariuszu WHOQOL-BREF.Wnioski. Poziom akceptacji choroby istotnie wpływa na QOL chorych na MS. (PNN 2017;6(4):157–162

Zastosowanie modelu adaptacyjnego Callisty Roy w opiece nad chorym ze stwardnieniem rozsianym – opis przypadku

Introduction. Multiple sclerosis (Sclerosis Multiplex — MS) is a chronic disease of the central nervous system characterized by inflammation and the loss of myelin sheath surrounding the axon. A result of disseminated demyelination process in patients suffering from MS, is a wide variety of symptoms that lead to changes in terms of functioning both in biological and psychosocial aspects. The skilful preparation of a patient to find the optimal way of dealing with the disease, as well as maintaining independence and joy of life is an essential part of the therapeutic process in patients with MS.Aim. The aim of this study was to use the Callista Roy adaptation model in the care of a patient suffering from multiple sclerosis, namely:— demonstrate the usefulness of the holistic Callista Roy adaptation model in the care of chronically ill patients,— prepare a patient to cope with the problems induced by the disease, based on the nursing process developed in line ith the guidlines of C. Roy model.Case Report. A case study of a 69 year old patient with multiple sclerosis (SM) was prepared on the basis of medical documentation (personal information forms from hospitals), an interview with the patient and direct observations.Discussion. The nursing care model based on the theory by Callista Roy proved to be very useful in the process of taking care of a patient chronically ill with SM, as it guaranteed satisfying the needs of a patient in terms of bio-psychosocial aspect, but it also gave the opportunity to acquire skills to cope with problems resulting from the disease.Conclusions. The nursing process based on the theory by Callista Roy requires from a nurse an individual and holistic approach to a patient and patient’s problems. The model structure provides a comprehensive delivery of nursing care and ensures continuous contact with a patient. This is particularly important in the era of technology development in modern medicine.(JNNN 2015;4(3):121–129)Wstęp. Stwardnienie rozsiane (Sclerosis Multiplex — SM) jest przewlekłą chorobą centralnego układu nerwowego, która charakteryzuje się stanem zapalnym i utratą osłonki mielinowej wokół aksonu. W wyniku rozsianego procesu demielinizacyjnego u pacjentów chorujących na SM obserwuje się wiele różnorodnych objawów prowadzących do zmian w funkcjonowaniu zarówno w aspekcie biologicznym, jak i psychospołecznym. Umiejętne przygotowaniepacjenta do znalezienia optymalnego sposobu radzenia sobie z chorobą, a także zachowania samodzielności i radości życia jest niezbędnym elementem procesu terapeutycznego chorych na SM.Cel. Próba zastosowania modelu adaptacyjnego Callisty Roy w opiece nad pacjentką chorującą na stwardnienie rozsiane, czyli:— wykazanie przydatności holistycznego modelu adaptacyjnego Callisty Roy w opiece nad przewlekle chorym,— przygotowanie pacjenta do radzenia sobie z problemami wynikającymi z choroby w oparciu o proces pielęgnowania opracowany zgodnie z założeniami modelu C. Roy.Opis przypadku. Studium przypadku 69-letniej pacjentki ze stwardnieniem rozsianym zostało opracowane na podstawie analizy dokumentacji medycznej (kart informacyjnych ze szpitali), przeprowadzonego wywiadu z pacjentką oraz bezpośredniej obserwacji.Dyskusja. Model pielęgnowania oparty na teorii Callisty Roy okazał się bardzo przydatny w procesie pielęgnowania przewlekle chorego z SM, ponieważ zagwarantował pacjentce zaspokojenie jej potrzeb bio-psycho-społecznych, aletakże dał możliwość nabycia umiejętności radzenia sobie z problemami wynikającymi z choroby.Wnioski. Proces pielęgnowania oparty na teorii Callisty Roy wymaga od pielęgniarki rozpatrywania pacjenta i jego problemów w sposób zindywidualizowany i całościowy. Struktura modelu zapewnia kompleksowe świadczenie usług pielęgniarskich i gwarantuje ciągły kontakt z pacjentem. Jest to szczególnie ważne w dobie technicyzacji we współczesnej medycynie.(PNN 2015;4(3):121–129

Rodzice dziecka z mózgowym porażeniem dziecięcym wobec problemów dnia codziennego

Background. The fact that raising a child with a disability poses a great challenge to parents, forcing them to give up work, reduce social contacts, change their lifestyle and total dedication to the care of the child. Problems of everyday life of parents of a disabled child cause all sorts, often negative emotions, permanent stress, fatigue, and - psychosomatic symptoms.Aim. The aim of this study was to determine the common everyday problems in parents of children with cerebral palsy.Material and methods. The study included 50 parents of children diagnosed with cerebral palsy, who are students of the School of Special them. Janusz Korczak in Ostrow Wielkopolski and patients a long-distance Department of Neurological Rehabilitation in Wroclaw during the period from December 2012 to March 2013. The data collection was used as questionnaire to copyright. Results were statistically analyzed.Results. Most parents of children with CP (88%) often feel fatigue (94%), retirement (28%) and irritability (24%). Over half of the mothers stopped their career to the education of a sick child. Over half (68%) of the parents confirmed that after the birth of a sick child they had to significantly reduce social gatherings. Most parents (88%) say that they felt the stress of caring for a sick child.Conclusions. Raising a child with a diagnosis of cerebral palsy is associated with a very high both physical and mental burden. The care of the child with cerebral palsy causes constant stress and fatigue, which negatively affect the lives of the entire family. Parents of children with CP face a number of everyday problems associated with the care, rehabilitation, financial difficulties, and the need to give up work. (PNN 2013;2(4):149-154)Wprowadzenie. Wychowywanie dziecka z mózgowym porażeniem dziecięcym (MPD) stawia rodziców przed ogromnym wyzwaniem, często zmuszając ich do zrezygnowania z pracy zawodowej, ograniczenia kontaktów towarzyskich, zmiany dotychczasowego trybu życia oraz całkowitego poświęcenia opiece nad dzieckiem. Problemy życia codziennego wywołują u nich rozmaite emocje, permanentny stres, zmęczenie, a także – objawy psychosomatyczne.Cel. Celem pracy było ustalenie najczęściej występujących problemów dnia codziennego u rodziców dzieci z mózgowym porażeniem dziecięcym.Materiał i metody. Badania przeprowadzono wśród 50 rodziców dzieci z rozpoznanym MPD, będących uczniami Zespołu Szkół Specjalnych im. Janusza Korczaka w Ostrowie Wielkopolskim oraz pacjentami Zamiejscowego Oddziału Rehabilitacji Neurologicznej we Wrocławiu wterminie od grudnia 2012 roku do marca 2013 roku. Do zebrania danych posłużono się autorskim kwestionariuszem ankiety. Wyniki poddano analizie statystycznej.Wyniki. Analiza materiału badawczego wykazała, iż zdecydowana większość rodziców (88%) odczuwa stres związany z opieką nad chorym dzieckiem. Rodzice dzieci z MPD często doświadczają uczucia zmęczenia (94%), osamotnienia (28%) i rozdrażnienia (24%). Dwie trzecie badanych rodziców potwierdziło, iż po narodzinach chorego dziecka musiało znacznie ograniczyć spotkania towarzyskie. Ponad połowa matek zrezygnowała z pracy na rzecz wychowania chorego dziecka.Wnioski. Wychowywanie dziecka z rozpoznanym mózgowym porażeniem dziecięcym wiąże się z ogromnym obciążeniem zarówno fizycznym, jak i psychicznym, powoduje stres i zmęczenie, które negatywnie wpływają na życie całej rodziny. Rodzice dzieci z MPD borykają się z problemami związanymi z opieką, rehabilitacją, trudnościami finansowymi, a także z koniecznością rezygnacji z pracy zawodowej. (PNN 2013;2(4): 149-154